صفحه اصلی

نقشه‌کشی صنعتی در کدام صنایع کاربرد دارد؟

نقشه‌کشی صنعتی، در بسیاری از حوزه‌ها و صنایع کاربرد دارد. برخی از متداول‌ترین حوزه‌ها و صنایع نیازمند نقشه‌های صنعتی عبارت هستند از:

• مهندسی مکانیک: طراحی و ساخت قطعات مکانیکی، ماشین‌آلات، خودروها و دیگر سیستم‌های مکانیکی و انتقال قدرت، با استفاده از ترسیمات فنی صورت می‌گیرد.
• مهندسی برق: مهندسان برق برای طراحی مدارهای الکتریکی و نقشه‌های سیم‌کشی، از اصول رسم فنی استفاده می‌کنند.
• مهندسی عمران: طراحی سازه‌هایی نظیر پل، سد، جاده و دیگر سازه‌های عمرانی، بر اساس اصول نقشه‌کشی صنعتی انجام می‌شود.
• مهندسی معماری: نقشه‌های فنی برای طراحی پلان‌ها و جزئیات ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• مهندسی صنایع: از کاربردهای رایج نقشه‌های صنعتی می‌توان به بهینه‌سازی فرآیندهای تولید و طراحی محصولات صنعتی اشاره کرد.
• مهندسی مواد: ترسیمات فنی، اطلاعات اولیه مورد نیاز برای تحلیل خواص مواد مورد استفاده در ساخت قطعات را در اختیار مهندسان مواد قرار می‌دهد.

نقشه‌کشی صنعتی، کاربرد و اهمیت زیادی در حوزه‌های فنی و مهندسی دارد. به همین دلیل، اغلب دانشجویان رشته‌های مهندسی در دانشگاه با اصول رسم فنی آشنا می‌‌شوند.

اهمیت نقشه کشی صنعتی در چیست؟

نقشه‌کشی صنعتی، نقش بسیار مهمی در بسیاری از صنایع دارد. این فعالیت حرفه‌ای، امکان برقراری ارتباط و بیان تصویری مفاهیم، طراحی‌ها و فرآیندها را با دقت و وضوح بالا فراهم می‌کند. از دلایل اهمیت نقشه‌های صنعتی در صنایع مختلف می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ساده‌سازی اطلاعات پیچیده: نقشه‌های صنعتی می‌توانند اطلاعات پیچیده را به المان‌های تصویری جذاب و قابل فهم تبدیل کنند. این نقشه‌ها، حجم زیادی از اطلاعات را در قالب تصاویر ساده نمایش می‌دهند. به این ترتیب، افراد بیشتری قادر به درک بهتر فرآیندها خواهند بود.
• افزایش دقت و وضوح: نقشه‌کشی صنعتی، به دقت بالا و توجه به جزئیات شناخته می‌شود. ترسیمات فنی، ابهام را کاهش می‌دهند و به بیان واضح اطلاعات در قالب نمودارها، تصاویر شماتیک و جداول می‌پردازند.
• بهبود ارتباطات تصویری: کلمات، در اغلب موارد قادر به توضیح فرآیندها یا طراحی‌های پیچیده نیستند. در این شرایط، نقشه‌های صنعتی می‌توانند به عنوان یک ابزار ارتباطی تصویری موثر، کمبودهای توضیحات متنی و شفاهی را جبران کنند.
• حل مسئله و عیب‌یابی: مهندسان و تکنسین‌ها، نقشه‌های صنعتی را به عنوان مرجعی برای عیب‌یابی، تعمیر و نگهداری مورد استفاده قرار می‌دهند. این نقشه‌ها، در شناسایی ریسک‌های احتمالی و پیشگیری از آن‌ها نیز کاربرد دارند.
• تسهیل ارتباطات بین‌المللی: نقشه‌های صنعتی، ابزارهای خوبی برای برقراری ارتباط در همکاری‌های بین‌المللی هستند. افراد فعال در پروژه‌های صنعتی با هر زبانی، قادر به درک اطلاعات تصویری موجود در این نقشه‌ها خواهند بود. به عبارت دیگر، نقشه‌کشی صنعتی، زبان مشترک طراحان، مهندسان و تکنسین‌ها در نقاط مختلف دنیا است.
• بهبود آموزش و ایمنی: در بسیاری از صنایع، نقشه‌های صنعتی با ارائه دستورالعمل‌ها و هشدارهای ایمنی، باعث کاهش حوادث می‌شوند. به علاوه، المان‌های تصویری موجود در این نقشه‌ها، معمولا به عنوان مرجع آموزش کارکنان برای آشنایی با تجهیزات، فرآیندها و اقدامات ایمنی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• افزایش خلاقیت و نوآوری: ترکیب دقت مهندسی و زیبایی‌شناسی هنری، باعث خلق ایده‌های جدید و راه‌حل‌های نوین در حوزه‌های مختلف می‌شود.

نقشه‌کش صنعتی کیست و چه وظایفی دارد؟

نقشه‌کش صنعتی، فردی است که با استفاده از مهارت‌های تخصصی خود مانند آشنایی با اصول رسم فنی، کار با کامپیوتر، تسلط بر نرم‌افزارهای طراحی، توانایی انجام محاسبات ریاضی و غیره، به ترسیم نقشه‌های فنی و مهندسی در صنایع مختلف می‌پردازد.

برخی از مهم‌ترین وظایف نقشه‌کش صنعتی عبارت هستند از:

• آماده‌سازی ترسیمات فنی
• بازبینی و اصلاح نقشه‌های صنعتی
• ساخت مدل‌های سه‌بعدی با استفاده از نرم‌‌افزارهای طراحی
• ساخت مدل‌های سه‌بعدی واقعی
• تهیه فهرست قطعات
• بایگانی نقشه‌ها

گستره وظایف نقشه‌کش صنعتی، به صنعت فعالیت وی بستگی دارد. در ادامه، به معرفی حوزه‌های کاربرد نقشه‌کشی صنعتی می‌پردازیم.

روش‌های نقشه کشی صنعتی چیست؟

ابزارها و تجهیزات مختلفی به منظور اجرای فعالیت‌های مرتبط با نقشه‌کشی مورد استفاده قرار می‌گیرند. هدف از بکارگیری این ابزارها، ترسیم نقشه‌های مفید، دقیق و تمیز است. بنابراین، برای یادگیری اصول نقشه‌کشی صنعتی، باید با ابزارهای این حوزه آشنا باشید. به طور کلی، نقشه‌کشی صنعتی به دو روش دستی یا کامپیوتری انجام می‌شود.

نقشه‌کشی صنعتی به کمک کامپیوتر

رسم اغلب نقشه‌های مهندسی، با استفاده از نرم‌افزارهای طراحی به کمک کامپیوتر (CAD) انجام می‌گیرد. این نرم‌افزار، ابزارها و قابلیت‌های مفید زیادی را در اختیار کاربران می‌گذارند. از مزیت‌های استفاده از نرم‌افزارهای CAD برای نقشه‌کشی صنعتی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سرعت بالا
• دقت بالا
• نمایش بصری اطلاعات هندسی به روش‌های مختلف
• نمایش سریع انواع خطوط

یکی از بهترین، پرکاربردترین و محبوب‌ترین نرم‌افزارهای مورد استفاده در نقشه‌کشی صنعتی، «اتوکد» (AutoCAD) نام دارد. این نرم‌افزار، به منظور ترسیم نقشه‌های دوبعدی و همچنین رسم فنی در حوزه‌های مختلفی مانند عمران، معماری، برق، شیمی، مکانیک، هوافضا، معدن و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برخی دیگر از ابزارهای کامپیوتری مفید برای نقشه‌کشی صنعتی عبارت هستند از:

• «کتیا» (CATIA): یکی از پرکاربردترین نرم‌افزارهای طراحی، مهندسی و ساخت به کمک کامپیوتر است که با وجود تمرکز بر روی شبیه‌سازی سه‌بعدی سیستم‌های مکانیکی، بخصوص خودرو و هواپیما، امکان ترسیم نقشه‌های صنعتی و فنی را نیز فراهم می‌کند.
• «سالیدورک» (SolidWorks): از نرم‌افزارهای محبوب در زمینه ترسیم، طراحی و مونتاژ مدل‌های سه‌بعدی از قطعات مکانیکی است. این نرم‌افزار، امکان ترسیم دوبعدی و استخراج نقشه‌های فنی از روی مدل‌های سه‌بعدی را فراهم می‌کند.
• «ای‌پلن» (ePLAN): یک نرم‌افزار طراحی و نقشه‌کشی در حوزه مهندسی برق است. از قابلیت‌های اصلی این نرم‌افزار می‌توان به نقشه‌کشی صنعتی اشاره کرد.